Psycholog szkolny

mgr Andrzej Kurkowski 

GODZINY PRACY:

  Psycholog w szkole

Naczelną wartością dla psychologa szkolnego jest dobro dziecka.

Rozwój dziecka, jego dorastanie i nabieranie doświadczenia życiowego jest procesem ciągłym – wymaga czasu, uważności, zaangażowania i współpracy wszystkich osób z otoczenia dziecka. Taki rodzaj współpracy ustala się  na początku każdego roku szkolnego, dlatego w myśl najnowszego rozporządzenia MEN o pomocy psychologiczno- pedagogicznej, które weszło w życie 1 lutego 2011 roku, uczniowie, rodzice uczniów i nauczyciele mogą w naszej szkole liczyć na pomoc psychologiczno- pedagogiczną.

Na czym  polega pomoc psychologa?

Przede wszystkim na rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu jego indywidualnych możliwości psychofizycznych, wynikających w szczególności:

• z niepełnosprawności
• z niedostosowania społecznego,
• z zagrożenia niedostosowaniem społecznym,
• ze szczególnych uzdolnień,
• ze specyficznych trudności w uczeniu się,
• z zaburzeń komunikacji językowej,
• z choroby przewlekłej,
• z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych,
• z niepowodzeń edukacyjnych,
• z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi,
• z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą. 

Sporządzenie trafnej diagnozy problemów dziecka – rozpoznanie sytuacji rodzinnej, indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia, jego możliwości psychofizycznych, uzdolnień i zainteresowań wykorzystywane jest do zaplanowania w szkole działań wspierających młodzież oraz stworzenia odpowiednich warunków do prawidłowego rozwoju osobowego każdego ucznia naszej szkoły.

Diagnozą problemów uczniów zajmuje się w szkole nie tylko psycholog, ale również nauczyciele i inni specjaliści pracujący z dzieckiem.

Zadania i obowiązki psychologa zatrudnionego w szkole polegają m.in. na:

• prowadzeniu badań i działań diagnostycznych dotyczących poszczególnych uczniów, w tym diagnozowaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, a także rozpoznawaniu i wspieraniu mocnych stron uczniów, ich umiejętności i zdolności;
• minimalizowaniu skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganiu zaburzeniom zachowania oraz realizacji rożnych form pomocy psychologiczno- pedagogicznej w środowisku szkolnym i poza szkolnym poszczególnych uczniów;
• prowadzeniu terapii indywidualnej, rozmów terapeutycznych, profilaktycznych, interwencyjnych,
• współpracy z nauczycielami i rodzicami, pomocy w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych.

Problemy, z jakimi uczniowie zgłaszają się do psychologa wymagają czasu, namysłu, uważnego wysłuchania, a także dłuższej rozmowy. Zdarzają się problemy lub sytuacje w klasie, które nie mogą czekać, wymagają szybkiego działania albo interwencji. Dlatego sposób pracy psychologa w szkole jest na tyle elastyczny, by mógł poświęcić czas i uwagę uczniowi zawsze wtedy, kiedy istnieje taka potrzeba.

Różne role i oczekiwania

Psycholog pracujący w naszej szkole występuje  w wielu rolach, najczęściej jako: 

• specjalista od spraw psychiki, problemów rozwojowych, emocjonalnych, dorastania, wychowania, nauczania,
• osoba, której można powierzyć swoje osobiste problemy,
• osoba wspierająca ucznia, rodzinę i nauczyciela,
• rozwiązująca konflikty, współpracująca z innymi,
• diagnosta, który określa trudności dziecka oraz ustala ich przyczyny, diagnozuje problemy w grupie, w klasie, pomiędzy nauczycielami i uczniami, rodzicami i dziećmi,
• osoba monitorująca i koordynująca pomoc dziecku w szkole i poza nią,
• pomagająca dziecku w odnalezieniu się w rzeczywistości szkolnej,
• współpracująca z rodziną dziecka- diagnozująca sytuację rodzinną, podejmująca działania interwencyjne i wspierające,
• współpracująca z gronem pedagogicznym
• „lekarz pierwszego kontaktu”, rozpoznająca problem i udzielająca pierwszej pomocy- wsparcia, zrozumienia, a w razie potrzeby kierująca dziecko lub całą jego rodzinę do odpowiednich specjalistów 

Komu i w jakich sytuacjach potrzebny jest psycholog?

Uczniom psycholog szkolny jest potrzebny, gdy pojawiają się:

• kłopoty z nauką, koncentracją i przystosowaniem do życia szkolnego,
• kłótnie i nieporozumienia,
• smutki, smuteczki i inne problemy,
• konflikty w grupie i między kolegami,
• dokuczanie, odrzucenie, przemoc fizyczna lub psychiczna, mobbing rówieśniczy, wykluczenie,
• miłość, zazdrość i inne skomplikowane uczucia,
• różne pytania i wątpliwości: czy to jest słuszne?, jak postąpić?, zapytać?, pokonać lęk czy nieśmiałość, co zrobić?,
• konflikty z dorosłymi
• kłamstwo, nieuczciwość, niesprawiedliwość i inne dylematy moralne,
• uczucia z którymi sobie trudno poradzić,
• lęk, wstyd, poczucie zagrożenia, bezradność, niepokój o siebie i o innych,
• złe traktowanie, wyszydzanie, wyśmiewanie, poniżanie, niedocenianie i inne,
• problemy rodzinne – przemoc domowa, wykorzystywanie seksualne, złe traktowanie, zaniedbanie, porzucenie, rozwód, wyjazd rodziców za granicę, uzależnienia, choroba przewlekła, choroba umysłowa,
• objawy fizycznego i psychicznego wyczerpania, osłabienie, senność, lęki, zaburzenia jedzenia,
• nagłe zmiany zachowania, ubierania się, ślady pobicia, zadrapań, bóle głowy, bóle brzucha,
• labilność nastroju, złość, zachowania agresywne, lękowe, niepokój i wiele innych.

 Rodzicom psycholog szkolny jest potrzebny, gdy:

• trzeba zdiagnozować problemy i trudności dziecka,
• należy stworzyć odpowiednie lub specjalne warunki do nauki, rozwoju zdolności i zainteresowań dziecka,
• trzeba poinformować szkołę o problemach dziecka i jego rodziny,
• dziecko ma trudności adaptacyjne i emocjonalne lub problemy z nauką,
• pojawiają się konflikty dziecka z pracownikami szkoły, trudności w relacjach z innymi dziećmi,
• trzeba określić zasoby dziecka, zaakcentować mocne strony, okazać dumę z osiągnięć dziecka, wspólnie świętować sukcesy,
• trzeba przedyskutować jakiś problem, stworzyć plan działania,
• pojawia się chęć „wygadania się”, wyżalenia, uzyskania porady lub wsparcia w trudnych chwilach,
• pojawiają się trudne uczucia w stosunku do dziecka: zniecierpliwienie, niechęć, bezradność, smutek czy złość,
• trzeba omówić nieprawidłowe postawy wychowawcze rodziców: nadmierne ochranianie dziecka, zbyt małe wymagania, wyręczanie go, tendencję do poświęcania się lub nadmierny krytycyzm i wymagania, perfekcjonizm, nierealistyczne oczekiwania, zachowania agresywne, poniżanie, lekceważenie dziecka,
• pojawiają się problemy wychowawcze w okresie dojrzewania lub problemy rodzinne: napięta atmosfera domowa, konflikty małżeńskie, rozwód, wyjazd któregoś z rodziców za granicę w celach zarobkowych, przemoc domowa, uzależnienia, trudności finansowe,
• trzeba wspólnie działać, aby pomóc dziecku w problemach w szkole lub poza nią

Rodzice są zapraszani przez psychologa, albo przychodzą z własnej woli, zazwyczaj wtedy, gdy pojawia się jakiś problem. Rodzice przychodzący do szkoły mogą liczyć na  szczególną opiekę, aby w bezpiecznych warunkach zmierzyli się z własnymi problemami i uczuciami, opowiedzieli o swoich kłopotach z dzieckiem, sytuacją osobistą i rodzinną.                                                               

PAMIĘTAJ, że możesz  przyjść do psychologa, żeby się zwierzyć, naradzić, wymyślić wspólnie rozwiązanie, opowiedzieć o trudnych zdarzeniach i przeżyciach, odreagować napięcie, uspokoić, by poprosić o pomoc, poradę, rozwiać wątpliwości, albo żeby popłakać. Również po to, by się pochwalić, powiedzieć, że sobie poradzisz, zrobisz coś, co było za trudne, że jesteś  z siebie dumny.

 Pedagog szkolny

mgr LESZEK SKRZYPCZAK

GODZINY PRACY:

Zwróć się do pedagoga szkolnego gdy:

• Czujesz, że nikt Cię nie rozumie, jesteś samotny.
• Nie potrafisz porozumieć się z nauczycielem.
• Masz problemy rodzinne, znajdujesz się w trudnej sytuacji materialnej.
• Masz problem i nie wiesz jak go rozwiązać.
• Chcesz podzielić się swoją radością, sukcesem.
• Chciałbyś z kimś porozmawiać.
• Chciałbyś pomóc innym, nie wiesz w jaki sposób.
• Masz ciekawe pomysły, którymi chcesz się podzielić.

Przyjdź także z każdą sprawą, z którą sam nie potrafisz sobie poradzić.

Pedagog organizuje w szkole pomoc psychologiczną i pedagogiczną dla młodzieży, której celem jest wspomaganie rozwoju psychicznego i efektywności uczenia się poprzez pomoc wychowawcom klas i współdziałanie z nauczycielami, rodzicami (opiekunami prawnymi), pielęgniarką szkolną, organami szkoły oraz instytucjami pozaszkolnymi zwracając uwagę na przestrzeganie postanowień Konwencji o prawach dziecka. 

Zadania pedagoga obejmują: 

• pomoc wychowawcom klas w rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowaniu przyczyn niepowodzeń szkolnych i trudności wychowawczych poprzez obserwację zachowania pojedynczych uczniów i klasy, rozmowy indywidualne i uczestnictwo w godzinach wychowawczych oraz innych spotkaniach z klasą, analizowanie wyników nauczania i ocen zachowania, rozmowy z rodzicami, wywiady środowiskowe, udział w wywiadówkach i radach pedagogicznych, porady wychowawcze, prowadzenie lub organizowanie prelekcji i dyskusji na tematy ważne i interesujące młodzież;
• wspieranie ucznia z wybitnymi uzdolnieniami;
• wspieranie rodziców w rozwiązywaniu problemów wychowawczych;
• podejmowanie działań interwencyjnych i mediacyjnych w sytuacjach kryzysowych;
• określenie form i sposobów udzielania pomocy uczniom;
• wspierania uczniów w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowania kariery zawodowej;
• działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej poprzez informowanie rodziców i uczniów o możliwościach i procedurze uzyskania zasiłków, stypendiów i innych form pomocy materialnej oraz współdziałanie z instytucjami i organizacjami pozaszkolnymi udzielającymi wsparcia materialnego;
• współpracę z poradnią psychologiczno-pedagogicznymi i innymi poradniami specjalistycznymi w zakresie konsultacji metod i form pomocy udzielanej uczniom oraz w zakresie specjalistycznej diagnozy w indywidualnych przypadkach;
• współdziałanie z policją, sądami w przypadkach wykroczeń uczniów (naruszenie regulaminu szkoły lub prawa);
• podejmowanie działań profilaktyczno-wychowawczych wynikającego z programu wychowawczego szkoły;
• prowadzenie edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wśród uczniów, nauczycieli i rodziców;
• doskonalenia swoich kwalifikacji poprzez uczestnictwo w różnych formach doskonalenia i samokształcenia.